بررسی اثر کود ازته و تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد بر میزان اسیدپروسیک و کیفیت علوفه سورگوم

به منظور بررسی اثر کود ازته و تنش موقت کم آبی بر میزان اسیدپروسیک و خواص کمی و کیفی سورگوم علوفه ای رقم جامبو در سال 1376 در مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور کود ازته در سه سطح (0، 3 و 6 گرم کود اوره در هر گلدان) و تنش کم آبی در 4 سطح (اعمال تنش کم آبی در مرحله 7 تا 8 برگی، در مرحله ظهور برگ پرچمی، در مرحله خوشه دهی و عدم اعمال تنش) در نظر گرفته شد. تنش کم آبی در مرحله 7 تا 8 برگی با حذف آبیاری شروع و تا ظهور علائم پژمردگی ادامه یافت که بلافاصله پتانسیل خاک تعیین و تنشهای دیگر براساس آن پتانسیل اعمال شد. جهت کنترل دور آبیاری، ایجاد تنش های موقت رطوبتی در مراحل مختلف رشد سورگوم و جلوگیری از نفوذ آب به سایر کرتها این طرح به صورت گلدانی اجرا شد. برداشت پس از اعمال تنش در مراحل 7 تا 8 برگی و ظهور برگ پرچمی جهت تعیین اسیدپروسیک و برداشت پس از تنش در مرحله خوشه دهی برای بررسی کلیه صفات مورد بررسی استفاده شد. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش کود ازته عملکرد ماده خشک ، عملکرد برگ و ساقه، راندمان مصرف آب ، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین، عملکرد خاکستر و فیبر خام و اسیدپروسیک افزایش می یابد اما بر ارتفاع بوته، زمان برداشت ، درصد خاکستر و فیبر خام تاثیر معنی داری ندارد. دوره های مختلف تنش کم آبی عملکرد ماده خشک ، عملکرد برگ و ساقه، زمان برداشت ، راندمان مصرف آب ، ارتفاع بوته، عملکرد پروتئین، عملکرد خاکستر و فیبر خام را تغییر می دهد. این عامل بر نسبت برگ به ساقه و درصد خاکستر و فیبر خام و میزان اسیدپروسیک تاثیر معنی داری ندارد. اعمال تنش کم آبی در مراحل 7 تا 8 برگی و ظهور برگ پرچمی با به تاخیر انداختن رشد زایشی و افزایش رشد رویشی صفات ذکر شده را افزایش دادند اما تنش موقت کم آبی در مرحله خوشه دهی باعث کاهش صفات اندازه گیری شد. در این آزمایش اثر متقابل کود ازته و تنش کم آبی بر صفات مورد بررسی اختلاف آماری معنی داری ایجاد نکرد. در این پژوهش اندام گیاه و مرحله رشد اثر قابل ملاحظه ای بر میزان اسیدپروسیک داشتند بطوریکه با افزایش رسیدگی میزان اسیدپرسیک در گیاه کاهش یافت و برگها نسبت به ساقه ها در تمام مراحل رشد اسید بیشتری داشتند.